Căn cứ Khoản 2 Điều 5 và Điều 9 Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2014; Căn cứ Điều 27 và Điều 113 Bộ luât tố tụng hình sư năm 2003; Thông qua công tác kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk nhận thấy: Trong thời gian qua, một số cán bộ làm công tác kiểm tra, thanh tra của lực lượng Quản lý thị trường tỉnh Đắk Lắk đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để sách nhiễu, đòi và nhận tiền của người vi phạm, cụ thể như sau:

Vụ thứ nhất:

Vào ngày 10/7/2012, Đội quản lý thị trường số 5, thuộc Chi cục quản lý thị trường tỉnh Đắk Lắk, gồm có ông Bùi Khắc Niệm, Đội trưởng; Nguyễn Trọng Hải, Đội phó và các cán bộ là: Nguyễn Văn Dũng, Phạm Văn Công, Dương Hùng Danh, Lê Văn Bông đến huyện Ea Súp làm nhiệm vụ kiểm tra; trên đường đi đến xã Ea Lơi, huyện Ea Súp thì phát hiện phía sau vườn nhà dân có một số gỗ.

Mặc dù Đội quản lý thị trường không có chức năng kiểm tra lâm sản tại nhà dân, nhưng do động cơ tư lợi, ông Bùi Khắc Niệm đã chỉ đạo cho Đội quản lý thị trường số 5 vào nhà dân kiểm tra gỗ. Sau khi biết gỗ không có giấy tờ hợp pháp, Đội quản lý thị trường số 5 đã dọa thu gỗ và gợi ý gia đình chủ gỗ đưa tiền thì sẽ bỏ qua. Do tưởng Đội quản lý thị trường là Kiểm lâm, nên các ông Cao Xuân Thúy, Cao Văn Thơ, Cao Hồns Sơn (là anh em ruột, có số gỗ trên) dã đưa cho Đội quản lý thị trường 3 triệu đồng; vụ việc đã được Cơ quan Công an huyện Ea Súp phát hiện xử lý.

Vụ thứ hai:

Vào sáng ngày 12/8/2015, tổ công tác của Đội quản lý thị trường số 4, thuộc Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Đắk Lắk, gồm ông Đoàn Hữu Phúc, Phó đội trưởng phụ trách tổ công tác và các ông Nguyễn Văn Thủy, Trần Văn Khoa, Nguyễn Văn Dũng, Lâm Đức Ngọc được giao nhiệm vụ tiến hành khảo sát theo kế hoạch tại phòng khám của ông Y Thim Mlô, ở thôn Trung Hòa, xã Đliê Ya, huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk.

Theo lời khai của ông Y Thim Mlô thì do cán bộ quản lý thị trường gợi ý, nên ông đã nói với vợ là bà Ma Thị Bưởi đưa cho ông Nguyễn Văn Dũng 2.000.000 đồng và nói “anh em cầm tiền ăn cơm trưa, có gì nhờ anh em gúp đỡ”.Ông Dũng cầm tiền đưa cho ông Phúc và nói “bác sỹ Y Thim đưa tiền anh em ăn cơm trưa và nhờ anh em tạo điều kiện giúp đỡ”. Sau khi về đến thị xã Buôn Hồ, ông Phúc đã dùng số tiền 2.000.000 đồng mà ông Y Thim Mlô đưa để tổ công tác ăn cơm trưa. Đến ngày 27/9/2015, do ông Y Thim Mlô có đơn tố cáo nên ông Phúc cùng những người trong tổ công tác đã đến nhà ông Y Thim Mlô xin lỗi và trả lại 2.000.000 đồng cho ông Y Thim Mlô; vụ việc đã được Cơ quan Công an huyện Krông Năng xử lý.

Nguyên nhân dẫn đến vi phạm:

Nguyên nhân dẫn đến các vi phạm nêu trên là do một bộ phận cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra của Chi cục Quản lý thị trường chưa được giáo dục, rèn luyện tốt về phẩm chất đạo đức, dẫn đến trong quá trinh thực thi công vụ đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn sách nhiễu, vòi vĩnh, hạch sách trái pháp luật đối với công dân gây mất lòng tin của nhân dân. Cơ quan chủ quản là Sở Công thương và Chi cục Quản lý thị trường cũng chưa làm tốt công tác quản, lý, giáo dục và sử dụng cán bộ; chưa thường xuyên thực hiện việc thanh tra, kiểm tra côns vụ đối với cán bộ cấp dưới. Để phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật trong lực lượng quản lý thị trường, căn cứ Điều 27 và Điều 113 Bộ luật tố tụng hình sự, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk kiến nghị Ông Giám đốc Sở Công thương một số nội dung sau:

1. Hoạt động kiểm tra, thanh tra của lực lượng Quản lý thị trường phải tuân thủ Hiến pháp và pháp luật; tôn trọng và bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân; bảo đảm khách quan, chính xác, công khai, minh bạch; tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế, xã hội; Chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn các hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để sách nhiễu, đòi, nhận tiền, tài sản của người vi phạm trong quá trình kiểm tra, thanh tra tại các địa điểm sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân;

2. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công vụ để kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm. Không bố trí cán bộ không đủ phẩm chất, năng lực; cán bộ đã bị xử lý kỷ luật về hành vi tham nhũng, tiêu cực, làm công tác kiểm tra, thanh tra thị trường.

3. Ban hành quy chế quy định rõ thẩm quvền, trình tự, thủ tục thanh tra kiểm tra, phân công, phân nhiệm cụ thể theo quy định của pháp luật cho lực lượng Quản lý thị trường của tỉnh; đảm bảo hoạt động có hiệu quả, góp phân tích cực vào việc phát triển kinh tế của tỉnh, sự ổn định phát triển của doanh nghiệp, làm lành mạnh thị trường. 4. Trên đây là một số kiến nghị của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk về việc phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm trong hoạt động của lực lượng Quản lý thị trường, đề nghị ông Giám đôc Sở Công thương tỉnh Đắk Lắk nghiên cứu thực hiện và trả lời bằng văn bản cho Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk theo quy định tại Điều 5 Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân./.